Học hỏi tính kỷ luật đáng ngưỡng mộ của người Nhật

Chiều ngày đầu năm mới 1/1, tại bán đảo Noto ở tỉnh Ishikawa, Nhật Bản đã phải hứng chịu một trận động đất bất ngờ mạnh 7,6 độ ritcher. Tính đến chiều 2/1, ước tính đã có ít nhất 48 người thiệt mạng vì trận động đất.

Trận động đất có tâm chấn ở độ sâu 10 km tại vùng Noto của tỉnh Ishikawa, cùng với đó là hàng hoạt các trận động đất nhỏ khác từ khoảng 4 độ đến hơn 7 độ. Sau động đất, tại thành phố Wajima, tỉnh Ishikawa đã xảy ra sóng thần cao hơn 1,2 m. Thành phố Toyama, tỉnh Toyama có sóng thần cao 80 cm và tại thành phố Kashiwazaki, tỉnh Niigata có sóng thần cao 40 cm.

Được biết, loạt thiên tai lần này xảy ra khá bất ngờ vào ngày đầu năm mới, ít cảnh báo trước. Vì thế mà thiệt hại lẫn công tác chuẩn bị phòng tránh động đất trước đó không quá nhiều. Các lực lượng cứu hộ và hỗ trợ đã gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận bán đảo Noto, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề bậc nhất, bằng đường bộ và đường hàng không do hạ tầng giao thông trong khu vực đã bị tàn phá nặng nề.

Nhật Bản vốn được biết đến là đất nước thường xuyên xảy ra thiên tai động đất, sóng thần. Hằng năm, trung bình ở đây xảy ra hơn 2.000 trận động đất lớn nhỏ. Vì thế, người dân xứ sở Phù Tang cũng đã luôn cảnh giác cao độ trước thiên tai và có những kiến thức, chuẩn bị trước những tình huống bất ngờ.

Trong những bức ảnh ghi lại khoảnh khắc động đất, nhiều người dân vẫn giữ được bình tĩnh để thực hiện đúng cách bảo vệ an toàn cho bản thân và những người xung quanh, không ai hốt hoảng chạy hoảng loạn, ngay cả khi không thể tránh được cảm giác sợ hãi trước thời khắc bất ngờ. Những hình ảnh này đã phần nào cho thấy tính kỷ luật cao của người Nhật mà cả thế giới vẫn luôn khâm phục.

Xếp hàng giữa động đất

Đây không phải là lần đầu tiên đức tính kỷ luật của người Nhật được thể hiện trong nghịch cảnh và được thế giới ngưỡng mộ. Vì vị trí địa lý đặc thù thường xảy ra thiên tai, sau hàng trăm năm, người Nhật đã học được cách chấp nhận hoàn cảnh và tìm cách khắc phục tốt nhất có thể.

Trước đó, ví dụ như trong trận động đất 5,3 độ ritcher năm 2016 tại Osaka, bức ảnh người Nhật xếp hàng ngay ngắn di chuyển thay vì chạy loạn vô kỉ luật đã viral trên Internet. Do động đất nên tàu không thể chạy và mọi người phải xuống đi bộ trên đường tàu để đến nơi làm việc hoặc về nhà. Đường sắt đã phải bất đắc dĩ biến thành đường bộ, nhưng không vì thế mà người dân chạy tán loạn để thoát thân. Thay vào đó, họ bình tĩnh xếp hàng lần lượt di chuyển theo sự hướng dẫn của các cảnh sát đường tàu.

Vì mọi người đều nghe theo hướng dẫn của các nhân viên an ninh và nhờ vậy đoàn người mới có thể di chuyển nhanh chóng hơn, tuyệt đối không có tình trạng chen lấn xô đẩy. Thái độ tôn trọng kỷ luật chung này cũng giúp tất cả cùng bình tĩnh hơn, dù rõ ràng là đang trong tình huống nguy hiểm. Đây chắc chắn là hình ảnh rất khó để tìm thấy ở bất kỳ nơi nào trên thế giới.

Luôn đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân

Khi trận động đất – sóng thần Tohoku lịch sử ngày 11/3/2011 diễn ra, cả thế giới đều hướng về Nhật Bản. Thảm họa kép này đã cướp đi 15.899 sinh mạng, khiến 2.572 người mất tích và hơn 6.000 người bị thương. Thế nhưng giữa bi kịch kinh hoàng như vậy, người Nhật không chỉ khiến thế giới cảm thương, mà còn làm thế giới cảm phục.

Bức hình người dân bị ảnh hưởng thiên tai xếp hàng trật tự chờ nhận thực phẩm cứu trợ ở thành phố Yamada, Nhật Bản hôm 31/3/2011 đã khiến mọi người phải kinh ngạc. Tất cả mọi người đều vô cùng trật tự đứng xếp hàng và yên lặng đợi đến lượt mình. Ngay cả người già và trẻ nhỏ cũng không nhận sự ưu tiên nào vì tất cả đều tuân thủ nguyên tắc chung bình đẳng.

Tương tự, sau các trận động đất ở tỉnh Kumamoto, trên đảo Kyushu, miền nam Nhật Bản hồi tháng 4/2016, khoảng 110.000 người đã phải sơ tán. Tại các khu sơ tán là hình ảnh hàng trăm người xếp hàng, có khi đến hơn vài tiếng đồng hồ, để nhận lương thực và hàng cứu trợ. Các vật phẩm cứu trợ khi ấy không quá nhiều và rất thiếu thốn, nhưng không ai xin lấy phần hơn.

Vì sao người Nhật có thể kỷ luật đến vậy?

Tính kỉ luật số 1 của người Nhật xứng đáng nhận được sự khâm phục. Để có được thái độ bình tĩnh, kỷ luật, khả năng tôn trọng lợi ích tập thể trước lợi ích cá nhân, đặc biệt là ý thức văn hóa trong mọi hoàn cảnh như thế này không phải chuyện đơn giản. Dù đây rõ ràng là những phẩm chất được tất cả mọi người ca ngợi, nhưng khó có quốc gia hoặc dân tộc nào có thể bắt chước theo.

Người Nhật có được “quốc tính” như vậy là do nhiều nguyên nhân: truyền thống lịch sử lâu đời, hoàn cảnh liên tục bắt buộc phải đối mặt với nghịch cảnh và nền giáo dục tập trung vào nguyên tắc, quy củ ngay từ khi trẻ còn nhỏ. Vậy nên họ mới có thể cùng nhau bình tĩnh giải quyết mọi vấn đề, dù đó có là vấn đề lớn thế nào. Chúng ta có thể thấy người Nhật coi trọng kỷ luật đến mức nào từ những chi tiết nhỏ nhất. Ví dụ, tại các trường học Nhật Bản hầu như không có người lao công. Học sinh từ bậc mẫu giáo đã được yêu cầu phải ở lại sau giờ học và dành thời gian mỗi ngày để lau dọn lớp học và nhà vệ sinh. Vậy nên ngay từ nhỏ, người Nhật đã biết mình phải có trách nhiệm với chính mình và tập thể, cộng đồng.

Đức tính tốt đẹp này không chỉ được thể hiện và phát huy tác dụng trong những tình huống thiên tai nói chung. Ngay cả trong đời sống thường ngày và công việc, đó cũng là một lý do khiến Nhật Bản trở thành quốc gia hùng mạnh nhất châu Á về mọi mặt.

Người Nhật kiên trì, chịu đựng và kỷ luật. Với họ, kỷ luật là gốc rễ nuôi dưỡng mọi thứ. Kỷ luật giúp phát triển tài năng và nó thậm chí ở Nhật Bản, còn được đánh giá cao và có giá trị hơn cả trí thông minh.

Nguồn: Reuters, Next Apple